Πλήρης πάμπολλων και ιδιαίτερα σημαντικών συμβολισμών η Σύνοδος Κορυφής Τραμπ – Πούτιν. Όπως και αυτή καθεαυτή η συνάντησή τους αποτελεί πρωτοφανές μήνυμα προς όλους τους «συμμάχους» της για το πως αντιλαμβάνεται η Ουάσιγκτον τις “φιλίες” της … America first.
Η συνάντηση Πούτιν – Τραμπ έγινε σε «πείσμα» όλων των δυτικών συμμάχων των ΗΠΑ, αλλά και του Κιέβου, τους οποίους η Ουάσιγκτον αγνόησε επιδεικτικά. Επί αμερικανικού εδάφους, ο Τραμπ υποδέχτηκε τον Πούτιν στρώνοντάς του κόκκινο χαλί. Ως γνωστόν, ο Πούτιν έχει χαρακτηριστεί «εγκληματίας πολέμου». Ο Αμερικανός πρόεδρος, πάντως, έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων το Διεθνές Δικαστήριο. Ο, δε, Πούτιν εμφανίστηκε συγκρατημένος μεν, αλλά εμφανώς περιχαρής. Πόσο μάλλον, όταν τα προηγούμενα χρόνια, άπασα η Δύση τον είχε πρώτο στη μαύρη λίστα της.
Οι δυό τους συναντήθηκαν στη στρατιωτική βάση Έλμεντορφ στο Άνκορατζ (Joint Base Elmendorf-Richardson) της Αλάσκας, με φόντο μαχητικά αεροσκάφη – την αιχμή του αεροπορικού δόρατος των ΗΠΑ- F-22, και ενώ στο εναέριο χώρο πετούσαν, ως χαιρετισμός, ένα στρατηγικό βομβαρδιστικό στέλθ των ΗΠΑ, σαν και αυτά που βομβάρδισαν πρόσφατα το Ιράν, συνοδεία άλλων μαχητικών. Σαφές μήνυμα αμερικανικής στρατιωτικής «υπεροχής» προς πάσα κατεύθυνση.
Εξαιρετικά ενδιαφέρον που προκάλεσε πολύ μεγάλη εντύπωση είναι το ότι ο Πούτιν δέχτηκε να επιβιβαστεί στην θωρακισμένη λιμουζίνα του Αμερικανού προέδρου. Κίνηση εντελώς ασυνήθιστη για επικεφαλής τέτοιων μεγάλων χωρών, οι οποίοι σπανιότατα δέχονται να επιβιβαστούν στα αυτοκίνητα άλλων ηγετών. Ως επί το πλείστον για λόγους … εθνικού πρεστίζ, αλλά και ασφαλείας του ηγέτη. Προφανώς, στην προκειμένη προείχε να φανεί διεθνώς η … «εμπιστοσύνη» μεταξύ των δυό τους.
Στο μενού όχι μόνο η Ουκρανία
Επρόκειτο καθαρά για συνάντηση συμβολισμών και μηνυμάτων. Πόσο μάλλον, αφού επί του πολέμου στην Ουκρανία, πρακτικά, ουδεμία συμφωνία ανακοινώθηκε. Πλην όμως, προαναγγέλθηκε ότι είναι σε … καλό δρόμο. Αν και σε τέτοιες περιπτώσεις ακραίων γεωπολιτικών συγκρούσεων, ουδείς πρέπει να προτρέχει. Πολύ περισσότερο που ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις (!).
Κατά τα λοιπά, οι δύο πρόεδροι στις κοινές δηλώσεις τους περιορίστηκαν στα συνήθη ευχολόγια με έμφαση όμως την διαδικασία αποκατάστασης των – υπό πολικές θερμοκρασίες τα τελευταία χρόνια – σχέσεων των δύο δυνάμεων. Εξίσου χαρακτηριστικό είναι ότι, παρά την επιμονή των δημοσιογράφων να «βομβαρδίζουν» τους Τραμπ και Πούτιν με ερωτήσεις, δεν απάντησαν σε καμία. Προφανώς, αυτή ήταν η συνεννόηση που είχε γίνει από πριν μεταξύ Ουάσιγκτον – Μόσχας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν παραγωγικές, αλλά δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία. Ανέφερε επίσης ότι συζητήθηκαν πολλά θέματα, αλλά οι δύο πλευρές δεν μπόρεσαν να βρουν «πλήρη κατανόηση».
«Είχαμε παραγωγικές συνομιλίες. Έχουμε καλές πιθανότητες να επιτύχουμε ειρήνη, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία, αλλά οι πιθανότητες είναι υψηλές», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων των δύο, ενώ δήλωσε έτοιμος να συναντηθεί ξανά σύντομα με τον Ρώσο πρόεδρο.
Από τη μεριά του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η επίλυση της ρωσοουκρανικής σύγκρουσης ήταν το κεντρικό θέμα των συνομιλιών και ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να εργαστεί για να διασφαλίσει την ασφάλεια της Ουκρανίας. Επίσης, εξέφρασε την ελπίδα ότι η συνεννόηση που επιτεύχθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ θα ανοίξει τον δρόμο για την ειρήνη.
Η σημειολογία της βάσης
Ο επικεφαλής του γραφείου του ρωσικού ΜΜΕ, VGTRK, στη Νέα Υόρκη, Βαλεντίν Μπογκντάνοφ, έγραψε ειδικά για την συγκεκριμένη αμερικανική βάση στην Αλάσκα.
«Για τη Ρωσία, αυτή καθεαυτή η ονομασία της βάσης δεν είναι ό,τι το θετικότερο. Ο ταξίαρχος, Γουάιλντς Πρέστον Ρίτσαρντσον, διοικούσε τις αμερικανικές εκστρατευτικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια της λεγόμενης βόρειας εκστρατείας, όταν τα αμερικανικά, βρετανικά και γαλλικά στρατεύματα επιχειρούσαν στον ρωσικό Βορρά μετά την επανάσταση (σ.σ. 1917).
Υπήρξαν όμως και οι φωτεινές σελίδες στην ιστορία της: κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, Αμερικανοί και Σοβιετικοί πιλότοι πετούσαν μαζί, με μαχητικά αεροσκάφη, πάνω από το Αλ-Σιμπ. Στο νεκροταφείο εντός της αεροπορικής βάσης υπάρχουν οι τάφοι των νεκρών πιλότων. Ωστόσο, η είσοδος σε Ρώσους διπλωμάτες απαγορεύθηκε από τότε που ο Μπάιντεν έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ.
Σήμερα, στη βάση εδρεύουν τα μαχητικά F-22 Raptor, τα οποία «συναντώνται» τακτικά στους ουρανούς με τα ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά, Su-35 (σ.σ. αντιπαράθεση αμερικανικών – ρωσικών αεροσκαφών και αναχαίτιση ρωσικών στρατηγικών βομβαρδιστικών). Ο «νέος Ψυχρός Πόλεμος» έχει περάσει σε νέα επίπεδα.
Προηγουμένως, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Αλάσκα επίσης θεωρείτο στόχος μια σοβιετικής επίθεσης. Να σημειωθεί πως λίγο μετά τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, η σοβιετική ηγεσία ετοίμασε σχέδιο αναγκαστικής προώθησης μέσω του Βερίγγειου Πορθμού για να αποτρέψει ενδεχόμενη αμερικανική επίθεση στην ΕΣΣΔ. Μόνο το 1959, όταν η Σοβιετική Ενωση απέκτησε πυρηνική ασπίδα, το μεγαλύτερο μέρος της 14ης Στρατιάς που βρισκόταν στην Τσουκότκα αποσύρθηκε στην ηπειρωτική χώρα.
Πιθανώς, οι συνομιλίες Πούτιν – Τραμπ θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ευκαιρία για την άμβλυνση των εντάσεων μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων, οι οποίες χωρίζονται από μόλις 4 χιλιόμετρα νερού στον Βερίγγειο Πορθμό».
Με το βλέμμα στην Κίνα
Κατά τον Ρώσο αναλυτή και δημοσιογράφο, Μαξίμ Σεφτσένκο, «η Αλάσκα είναι σύμβολο μιας συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, το 1867. Τότε, η Αμερική έδωσε στη Ρωσία 7,2 εκατομμύρια δολάρια και αγόρασε την περιοχή. Η Ρωσία πούλησε την Αλάσκα, γιατί εκείνη την εποχή την θεωρούσε εντελώς άχρηστη. Παρεμπιπτόντως, τότε δεν είχε ανακαλυφθεί χρυσός. Και τα τωρινά ρωσοαμερικανικά ντηλ, επίσης θα εκφραστούν σε χρήμα, όπως και το 1867. Κανείς δεν ενδιαφέρεται για την ειρήνη στην Ουκρανία. Δεν θα υπάρξει ειρήνη πριν από το 2028, το 2029 ή ακόμα και το 2030».
Κατά τον ίδιον, «η Ουκρανία είναι απλώς η επικοινωνιακή βιτρίνα για να γίνει η συνάντηση. Η ουσιαστική ατζέντα είναι να μιλήσουν για μια συμμαχία μεταξύ των ελίτ που στέκονται πίσω από τον Τραμπ, και των ελίτ που ταυτίζονται με το όνομα του Βλαντιμίρ Πούτιν. Μάλιστα, όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η σύγκρουση εκεί, από στρατηγικής άποψης, για τη Νέα Τάξη του νέου Παγκοσμίου Πολέμου είναι χρήσιμη για τις ΗΠΑ, διότι, εκτός των άλλων, βάζει τέλος στους οικονομικούς δεσμούς της Ρωσίας με την Ευρώπη».
Υποστηρίζει, δε, ότι «η Ουκρανία και ο πόλεμος εκεί είναι απλώς το πρόσχημα. Δεν θα χάσουν, όμως, τον χρόνο τους να συζητούν γι’ αυτό. Όλα έχουν ήδη αποφασιστεί. Θα συζητήσουν πιο … σοβαρά πράγματα. Ο Τραμπ ανησυχεί για την Κίνα. Βασικά, δεν ανησυχεί για τίποτα άλλο εκτός από την Κίνα. Θα κάνει προτάσεις στον Πούτιν, σοβαρές προτάσεις που θα κάνουν την Κίνα να ανησυχήσει».
Και καταλήγει: «Όλα είναι ήδη έτοιμα, συμφωνημένα εκ των προτέρων. Απλώς θα ανακοινώσουν κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, τερματισμό των επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και των αεροπορικών επιθέσεων για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό θα είναι όλο κι όλο σε ότι αφορά την Ουκρανία. Αυτό θα κάνει η Ρωσία, και ο Τραμπ θα το παρουσιάσει ως το μεγάλο του επίτευγμά του ότι δήθεν έπεισε τον Πούτιν. Ολα αυτά, βέβαια, έχουν ήδη συζητηθεί και συμφωνηθεί. Ωστόσο, σε κανα δύο μήνες η κατάπαυση του πυρός θα καταπέσει. Ισως και νωρίτερα. Και η ένταση θα αρχίσει πάλι».
Στο φόντο της συνάντησης Τραμπ – Πούτιν, να μην περάσει απαρατήρητο το γεγονός της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Αμερικανού προέδρου με τον πρόεδρο της Λευκορωσίας, ο οποίος όπως και ο Πούτιν ήταν «κόκκινο πανί» για τη Δύση. «Ο Τραμπ γνωρίζει ότι ο Λουκασένκο έχει ιδιαίτερης σημασίας σχέση με την Κίνα», σχολιάζει ο Μ. Σεφτσένκο. «Και στέλνει ένα μήνυμα στο Πεκίνο για τη δική του σχέση με τον Λουκασένκο, λίγο πριν από τη – «προ-εμφραγματική κατάσταση» για την Κίνα – συνάντησή του με τον Πούτιν, σε αμερικανική στρατιωτική βάση σε κλειστή μορφή».
Στο όνομα της … ασφάλειας
Η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών, περιελάμβανε και άλλους συμβολισμούς. Οπως, για παράδειγμα, ότι ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέϊ Λαβρόφ, εμφανίστηκε με μπλούζα με το ακρωνύμιο της ΕΣΣΔ (CCCΡ) … Περασμένα μεγαλεία (!).
Οπως μετέδωσε το Reuters, οι Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούτιν, αρχικά, δεν έκαναν δηλώσεις ούτε απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, προτού ξεκινήσουν τη συνάντησή τους. Οι, δε, εκπρόσωποι των ΜΜΕ απομακρύνθηκαν όπως – όπως. Αλλά και κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων, δεν απάντησαν σε ερωτήσεις των εκπροσώπων των ΜΜΕ.
Τους Τραμπ και Πούτιν, στο Συνεδριακό Κέντρο Arctic Warrior, πλαισίωναν οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και ΗΠΑ, Σεργκέϊ Λαβρόφ και Μάρκο Ρούμπιο, ο ειδικός Απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ, Στίβεν Γουίτκοφ, και ο βοηθός προέδρου της Ρωσίας, Γιούρι Ουσάκοφ
Η δημοσιογράφος της ρωσικής υπηρεσίας του BBC, Ελισαβέτα Φόχτ, στην ανταπόκρισή της από την Αλάσκα ανέφερε ότι «η Σύνοδος Κορυφής έγινε στη στρατιωτική βάση για λόγους ασφαλείας. Λόγω της βιασύνης με την οποία οργανώθηκε, δεν ήταν σαφές μέχρι το τέλος αν και πως θα επιτρεπόταν στους δημοσιογράφους να την παρακολουθήσουν. Πόσο μάλλον, αφού τα ΜΜΕ είχαν εκδηλώσει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον για να την παρακολουθήσουν. Είναι ενδεικτικό ότι στην πόλη δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου διαθέσιμα δωμάτια στα ξενοδοχεία.
»Μόλις την προηγούμενη μέρα οι διοργανωτές συνέταξαν μια λίστα με τους δημοσιογράφους που θα τους επιτρεπόταν η είσοδος στη στρατιωτική βάση. Δεν ήταν όλοι οι δημοσιογράφοι που ήρθαν στην Αλάσκα τυχεροί. Οσων τα ονόματα εγκρίθηκαν, ξεκίνησαν για τη βάση με λεωφορεία την αυγή, ενώ υπέστησαν ελέγχους για αρκετές ώρες».