Τον Δεκέμβριο του 2022, ο Σύνδεσμός μας παρέδωσε σε ειδική τελετή, στο Δήμο Κόνιτσας, ένα ομοίωμα, φυσικού μεγέθους, Έφιππου Οπλίτη Ιππικού του 1940. Είχαμε από τότε ενημερωθεί για τη προσπάθεια του Δήμου και τοπικών φορέων για τη προσπάθεια δημιουργίας πολεμικού – ιστορικού μουσείου του Έπους του 1940, στη Κόνιτσα. Με τη προσφορά μας επιδιώκαμε και συνεχίζουμε να επιδιώκουμε την ανάλογη προβολή, στο υπό δημιουργία μουσείο, της μάχης της Πίνδου, όπου το Ιππικό πρωταγωνίστησε.

Μόλις στις 16 Ιανουαρίου 2025, λίγο πριν την παράδοση των καθηκόντων του, ο απερχόμενος Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας, υπέγραψε τη πράξη χρηματοδότησης ύψους 815.615 ευρώ, για την δημιουργία του νέου μουσείου. Έτσι ένα όνειρο για τη μικρή ακριτική πόλη γίνεται πραγματικότητα. Ως κτίριο στέγασης έχει επιλεγεί ένα ήδη υφιστάμενο και μη αξιοποιούμενο που βρίσκεται δίπλα στη οικία του Αγίου Παϊσίου που δέχεται πολλούς επισκέπτες. Η άμεση εγγύτητα του προσκυνήματος και του νέου μουσείου λειτουργεί υπέρ της αυξημένης επισκεψιμότητας. Στη μουσειολογική μελέτη που συντάχθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το ομοίωμα του Ιππέα του 1940, έχει περίοπτη θέση.
Συνεπώς η ιστορική προβολή της μάχης της Πίνδου έχει πλέον δρομολογηθεί. Στην Ήπειρο η Προβολή του ¨Έπους του 1940 περιορίζεται κυρίως στο Καλπάκι και στην εκεί ομώνυμη μάχη, η οποία όμως αφήνει χωρίς προβολή, την εξίσου ιστορικά σημαντική μάχη της Πίνδου κατά τω Ιταλών Εισβολέων. Στη μάχη του Καλπακίου (μάχη Ελάιας – Καλαμά), από πλευράς Ιππικού, συμμετείχε μόνο η VΙΙΙη Ομάδα (Επιλαρχία) Αναγνωρίσεως, οργανική μονάδα της VIIIης Μεραρχίας. Ενώ στη Μάχη της Πίνδου συμμετείχαν:
– Η Μεραρχία Ιππικού, με Διοικητή τον Υποστράτηγο Στανωτά αποτελούμενη από το 3ο Σύνταγμα Ιππικού, με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Νομικό και το Μηχανοκίνητο Σύνταγμα με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Ασημακόπουλο.
– Η Ταξιαρχία Ιππικού με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Δημάρατο, αποτελούμενη από το 1ο Σύνταγμα Ιππικού με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Παπαθανασίου, τη Β΄ Ομάδα Αναγνωρίσεως με Διοικητή τον Αντισυνταγματάρχη Κόκκινο Φιλοποίμενα και την Ελαφρά Μηχανοκίνητη Ίλη με Διοικητή τον Ίλαρχο Ταβουλάρη.
– Η ΙΧ Ομάδα Αναγνωρίσεως με Διοικητή τον Επίλαρχο Φαληρέα, η Χ Ομάδα Αναγνωρίσεως με Διοικητή τον Επίλαρχο Νικολόπουλο, η Α΄ Ομάδα Αναγνωρίσεως με Διοικητή τον Επίλαρχο Μαρούγκα, ην Ίλη της Β΄ Ομάδας Αναγνωρίσεως με Διοικητή τον Ίλαρχο Γεωργιάδη και ο Ουλαμός Ιππικού του Αποσπάσματος Πίνδου με Διοικητή τον Ανθλχο Νικητέα.
Η δράση όλων των παραπάνω Σχηματισμών και Μονάδων του Ιππικού, κινδύνευε να μη προβληθεί στο υπό δημιουργία μουσείο, με τρόπο ανάλογο των θυσιών σε αίμα και της ουσιαστικής τους προσφοράς στη απόκρουση και εκδίωξη των Ιταλών από τα εδάφη της Ηπείρου. Εμείς όμως οι ιστορικοί απόγονοί τους, μεριμνήσαμε και θα τύχουν στο νέο πολεμικό μουσείο της Κόνιτσας της απαιτούμενης προβολής ….
Δημήτριος Κυριάκος Αντιστράτηγος ε.α. Πρόεδρος Σ.Α.Α.Ι.ΤΘ
