Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Δημήτριος Κυριάκος Πρόεδρος ΣΑΙΤΘ
Η προβολή της ιστορίας του ένδοξου Όπλου του Ιππικού αποτελεί σημαντική αποστολή του Συνδέσμου μας. Εδώ και μια τετραετία, έχει τεθεί ένας ακόμη στόχος που πλέον βρίσκεται λίγο πριν την ολοκλήρωση..
Δεν αποδίδεται η δέουσα ιστορική προβολή, στο Ιππικό του 40, αν και μεγαλούργησε στη Μάχη της Πίνδου. Τόσο το Μνημείο των Πεσόντων της Μεραρχίας Ιππικού στο Μέτσοβο, όσο και το Νέο Μνημείο στη Λυκόρραχη (σήμερα Κεφαλοχώρι), σ’ αυτό αποσκοπούν, να προβάλουν το ηρωικό Όπλο μας. Εμείς οι νεότεροι, έχουμε χρέος να προβάλλουμε τις ηρωικές πράξεις των προγενεστέρων συναδέλφων και να τιμήσουμε τους πεσόντες του Ιππικού.
Στη μάχη Ελαίας (Καλπακίου) – Καλαμά, αποκρούσθηκε, με μεγάλες απώλειες, ό όγκος των επιτιθέμενων ιταλικών δυνάμεων. Όμως ο υπερκερωτικός ελιγμός της μεραρχίας αλπινιστών, «Τζούλια», παρ’ ολίγον να ευοδωθεί στη Πίνδο. Εκεί, ο αρχιστράτηγος Παπάγος προώθησε εσπευσμένα τις εφεδρείες του, για να κλείσει το ρήγμα. Το δυσκολότατο έργο επιτέλεσαν: η Ιη Μεραρχία (Στρατηγός Βραχνός), η Μεραρχία Ιππικού (Στρατηγός Στανωτάς) και Ταξιαρχία Ιππικού (Συνταγματάρχης Δημάρατος).
Η πρώτη νικηφόρα μάχη για τον Ελληνικό Στρατό, δόθηκε στο χωριό Λυκόρραχη (σήμερα Κεφαλοχώρι). Εκεί, το Ιππικό πρωταγωνίστησε.Γύρω και μέσα στο χωριό, διεξήχθη, τη 1η Νοεμβρίου 1940, η ομώνυμη μάχη. Εκεί, αντεπιτέθηκε το Συγκρότημα του Αντισυνταγματάρχη Μισύρη, αποτελούμενο από μία Ίλη Ιππικού (Ίλαρχος Γεωργιάδης) και δύο ταλαιπωρημένους Λόχους Πεζικού του Αποσπάσματος Πίνδου.
Περί τις 08:00, οι ανιχνευτές ιππείς αντελήφθησαν κίνηση ιταλικού τμήματος δυνάμεως 300 περίπου ανδρών, με πολλά μεταγωγικά και χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας,να κινείται από Λυκόρραχη προς το χωριό Κάντζικο (σήμερα Δροσοπηγή). Η πληροφορία διαβιβάστηκε ταχύτατα στον Ίλαρχο, ο οποίος έσπευσεγια να εκτιμήσει την κατάσταση. Αμέσως έταξε τους ουλαμούς έτσι ώστε να σχηματίσει κλοιό, και ανέφερε σχετικά, στον επικεφαλής αντισυνταγματάρχη Μισύρη, ο οποίος προώθησε τους δύο Λόχους Πεζικού για να επιτεθούν από κοινού με το Ιππικό.
Όλα έγιναν με τέτοια ταχύτητα, ώστε, όταν το αντιλήφθηκε ο εχθρός, ήταν πλέον αργά. Τα πυρά των ελληνικών όπλων ήταν τόσο δραστικά, ώστε επετεύχθη πλήρης αιφνιδιασμός και ο εχθρός υποχώρησε πανικόβλητος φυγή προς τη Λυκόρραχη, όπου βρισκόταν και άλλη Ιταλική δύναμη. Τα έμφορτα κτήνη αφήνιασαν και έτρεχαν προς κάθε κατεύθυνση. Τα εντός του χωριού τμήματα επιχείρησαν και αυτά να διαφύγουν, είτε προς το κάτω μέρος του οικισμού, είτε προς τις χαράδρες. Όμως το Ιππικό περιέσφιγγε τη Λυκόρραχη και το Πεζικό, αφού κατέλαβε τα γύρω υψώματα, το υποστήριζε με δραστικά πυρά. Χωρίς άλλη διέξοδο οι Ιταλοί άρχισαν πλέον να αμύνονται από σπίτι σε σπίτι.
Η μάχη διήρκησε από το πρωί μέχρι το απόγευμα, και είχε ως αποτέλεσμα τη πλήρη διάλυση διλοχίας της ιταλικής μεραρχίας αλπινιστών «Τζούλια». Αιχμαλωτίσθηκαν 3 αξιωματικοί και 210 οπλίτες και περισυλλέγησαν, ως λάφυρα, 120 έμφορτα κτήνη, άφθονο πολεμικό υλικό και πυρομαχικά. Η Ίλη Γεωργιάδη είχε απώλειες μόλις ένα νεκρό ιππέα και ένα ιππέα τραυματία. Η επιτυχής αντεπίθεση του Συγκροτήματος Μισύρη την 1η Νοεμβρίου, ήταν η μόνη επιτυχής επιθετική ενέργεια σε όλο το μέτωπο, από ενάρξεως των επιχειρήσεων. Ειδικότερα στο τομέα του Αποσπάσματος Πίνδου, το οποίο είχε τεθεί από την νύκτα 30/31 Οκτωβρίου, υπό τη διοίκηση της Ιης Μεραρχίας Πεζικού (Υποστράτηγος Βραχνός), εκτελέστηκαν την ίδια ημέρα, άλλες δύο αντεπιθέσεις από το Απόσπασμα Δαβάκη, χωρίς θετικά αποτελέσματα. Εκείνη την ημέρα έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι, ο διοικητής του 2ου Λόχου του Ι/4 Τάγματος, Υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος και ο υποδιοικητής έφεδρος Ανθυπολοχαγός Ελευθέριος Ντάσκας, κατά τις αλλεπάλληλες επιθέσεις, για τη κατάληψη του υψ. Τσούκα που δεν ευοδώθηκαν.
Η πρώτη νίκη στη Λυκόρραχη έστειλε το μήνυμα στην Αθήνα, ότι οι επίλεκτοι ιταλοί αλπινιστές δεν είναι αήττητοι και ότι με τις κατάλληλες επιθετικές ενέργειες αντιμετωπίζονται.
Ο Σύνδεσμός μας επί 4ετία πασχίζει, επισκεπτόμενος τη δημοτική αρχή, Κόνιτσας και το χωριό Λυκόρραχη, ερχόμενος σε επαφή με τους κατοίκους και το πρόεδρο του Χωριού, για τη εξεύρεση – διάθεση κατάλληλου χώρου, για τη σχεδίαση και αδειοδότηση του μνημείου και τέλος για τη σταδιακή κατασκευή του. Τελικά, τα καταφέραμε και ιδού οι νέες αδιάψευστες αποδείξεις…. Άξιζαν το κόπο οι επισκέψεις μας, στη Κόνιτσα και στη Λυκόρραχη. Ένα ακόμη μνημείο δημιουργήθηκε Απομένει η τοποθέτηση το υψηλού ιστού της Σημαίας και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Όμως, πλέον αισιδοξούμε….
Ως Πρόεδρος, ευχαριστώ θερμά και συγχαίρω όλο το Διοικητικό Συμβούλιοκαι τα μέλη της Εξελεγκτικής Επιτροπής, για την συμβολή τους στην ευόδωση της προσπάθειας.
